Όπως αποκαλύπτουν οι ίδιες πηγές, από αυτή την εβδομάδα η Ιρλανδία και η Πορτογαλία θα βρεθούν στο επίκεντρο της νέας αναταραχής στις αγορές χρέους, που μεθοδικά προετοιμάζουν ισχυροί διεθνείς τραπεζικοί κύκλοι, επικουρούμενοι –ως συνήθως…- από τα «κοράκια» των κερδοσκοπικών hedge funds.
Ήδη την Παρασκευή, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα υποχρεώθηκε να παρέμβει σταθεροποιητικά στην αγορά ομολόγων της Ιρλανδίας, μετά το «χτύπημα» που δέχθηκε από τον επενδυτικό βραχίονα της Barclay’s, η οποία έχει βρετανικό όνομα, αλλά αμερικανικό αίμα, αφού απορρόφησε τις βασικές δραστηριότητες επενδυτικής τραπεζικής της Lehman.
Η Barclay’s σε έκθεσή της ανέφερε, ότι η Ιρλανδία είναι πολύ πιθανό να γίνει σύντομα «πελάτης» του κοινού ταμείου Ευρωζώνης και ΔΝΤ για τη διάσωση ασθενέστερων ευρωπαϊκών οικονομιών από επιθέσεις στις αγορές ομολόγων, καθώς επιδεινώνεται ραγδαία η θέση μεγάλων τραπεζών της χώρας και το Δουβλίνο θα χρειασθεί να παρέμβει για να τις σταθεροποιήσει.
Η έκθεση ξεσήκωσε αναταραχή και έφερε νέες πιέσεις στα ιρλανδικά spread και η ΕΚΤ παρενέβη με συμβολικής αξίας αγορές ιρλανδικών ομολόγων για να σταθεροποιήσει τις αποδόσεις τους, δίνοντας το μήνυμα στους «παίκτες» ότι δεν θα μείνει αδιάφορη σε μια κερδοσκοπική επίθεση. Η σοβαρότητα της υπόθεσης, όμως, υπογραμμίσθηκε από το ΔΝΤ, το οποίο προχώρησε γρήγορα σε διάψευση του ενδεχομένου παρέμβασης και στην Ιρλανδία.
Η αναταραχή δεν άφησε ανεπηρέαστα τα spread των τίτλων της Πορτογαλίας, ενώ μόνο η Ισπανία, που φαίνεται να έχει πείσει για την αποφασιστικότητα μείωσης των ελλειμμάτων και τη σχετική σταθερότητα των τραπεζών της, διασώθηκε από τις πιέσεις. Μετά την Ιρλανδία, η Πορτογαλία αντιμετωπίζει αυτή τη στιγμή το σοβαρότερο πρόβλημα, καθώς στρέφεται διαρκώς στις αγορές για νέες εκδόσεις χρέους, ενώ από δημοπρασία σε δημοπρασία τα spread ανεβαίνουν σημαντικά, προδιαγράφοντας μια ανοδική πορεία ως το κρίσιμο όριο του 5%, πέραν του οποίου είναι ασύμφορος ο δανεισμός από την αγορά και μονόδρομος η προσφυγή στο κοινό ταμείο Ευρωζώνης-ΔΝΤ.
Πηγές από το Λονδίνο τονίζουν ότι οι πρώτες «πιστολιές» στα ομόλογα Ιρλανδίας και Πορτογαλίας δεν είναι τυχαίες, αλλά εντάσσονται σε ένα καλά επεξεργασμένο σχέδιο των μεγάλων τραπεζών, που θυμίζει έντονα όσα ήδη έχουν συμβεί στην περίπτωση της Ελλάδας, όπου αρχικά η Γερμανία επίμονα αρνιόταν να χορηγήσει δανειακή βοήθεια για τη διάσωση της χώρας και χρειάσθηκαν δριμύτατες επιθέσεις στις αγορές ομολόγων και στο ευρώ για να υποχρεωθεί το Βερολίνο να αλλάξει στάση, φθάνοντας μέχρι το τεράστιο «πακέτο» των 110 δις. ευρώ.
Οι επιθέσεις που θα εξαπολυθούν και πάλι στις δύο ασθενείς οικονομίες της ευρωπαϊκής περιφέρειας και στο ίδιο το ευρώ θα έχουν διπλό στόχο, όπως εξηγούν οι ίδιες τραπεζικές πηγές:
- Αφενός, οι ισχυροί του τραπεζικού συστήματος επιδιώκουν να επιβεβαιώσουν, ότι όντως το κοινό ταμείο που έχει «προικισθεί» με 1 τρις. ευρώ από την Ευρωζώνη και το ΔΝΤ θα λειτουργήσει πράγματι σε περίπτωση ανάγκης και, δευτερευόντως, ότι η λειτουργία του θα είναι απρόσκοπτη, χωρίς να επηρεάζεται από διαχειριστικές αδυναμίες και πολιτικές τριβές μεταξύ των κυβερνήσεων. Για τις διεθνείς τράπεζες, που θέλουν να είναι βέβαιες ότι οι θέσεις τους σε ομόλογα περιφερειακών οικονομιών της Ευρωζώνης έχουν πράγματι τη γερμανική «εγγύηση», είναι ιδιαίτερα σημαντικό να επιβεβαιωθεί ότι ο μηχανισμός στήριξης δεν ήταν απλώς μια καλοστημένη μπλόφα για να ηρεμήσουν οι αγορές, αλλά θα εκταμιεύσει «ζεστά» δισεκατομμύρια ευρώ, αμέσως μόλις αυτό χρειασθεί.
- Αφετέρου, όμως, οι διεθνείς τραπεζίτες φαίνεται ότι έχουν μια ευρύτερη ατζέντα για το μέλλον της σημερινής κρίσης: καθώς η Γερμανία δηλώνει με όση κατηγορηματικότητα είναι δυνατό, ότι δεν πρόκειται να χρηματοδοτήσει χώρες της περιφέρειας μετά το 2013, όταν δηλαδή θα εκπνεύσει ο χρόνος λειτουργίας του ευρωπαϊκού μηχανισμού στήριξης, οι ισχυροί του τραπεζικού συστήματος επιδιώκουν να δημιουργήσουν συνθήκες όσο έντονης πίεσης χρειάζεται, ώστε να εξασφαλίσουν ότι τελικά η Γερμανία θα ενδώσει και η «εγγύηση» της στα περιφερειακά ομόλογα θα επεκταθεί χρονικά όσο θα κρίνουν απαραίτητο οι μεγάλες τράπεζες. Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία, γιατί μόνο με τον τρόπο αυτό θα ανοίξει ο δρόμος προς την «κρατικοποίηση» των πιθανών ζημιών από «τοξικά» ομόλογα της περιφέρειας της Ευρωζώνης, όπως σταθερά επιδιώκουν, χρησιμοποιώντας αρχικά σαν μοχλό πίεσης την ελληνική περίπτωση, οι μεγάλες τράπεζες, που βλέπουν ότι η σημερινή κρίση έχει βάθος και η αποφυγή ζημιών από κρατικά ομόλογα αποτελεί κορυφαίο στόχο της παρούσας συγκυρίας.
Το Μνημόνιο Νο2 για 3+3 χρόνια
Για την Ελλάδα, η νέα αναταραχή που μεθοδικά «στήνεται» στην ευρωπαϊκή αγορά σημαίνει, ότι επιταχύνονται ραγδαία οι διεργασίες στο παρασκήνιο για την επεξεργασία του Μνημονίου Νο2, το οποίο προορίζεται να κρατήσει τη χώρα μακριά από τις αγορές ακόμη και μέχρι το 2020.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η διαπραγμάτευση της νέας συμφωνίας της Ελλάδας με την τρόικα θα αρχίσει το αργότερο μέσα στους πρώτους μήνες του 2011. Το μόνο που εμποδίζει, όπως αναφέρουν καλά πληροφορημένες πηγές στην Αθήνα, την άμεση έναρξη των διαπραγματεύσεων είναι οι επικείμενες εκλογές του Νοεμβρίου και οι φόβοι αποσταθεροποίησης της κοινωνικής και πολιτικής ζωής της χώρας, αν δεν προλειανθεί αρκετά το έδαφος, ώστε να αφομοιώσει χωρίς κραδασμούς η ελληνική κοινωνία την αναγκαιότητα μακροχρόνιας διεθνούς επιτήρησης της χώρας.
Πληροφορίες αναφέρουν, πάντως, ότι ήδη η ομάδα τεχνοκρατών της Κομισιόν, της ΕΚΤ και των υπουργείων Οικονομικών της Γαλλίας και της Γερμανίας, που επεξεργάσθηκαν σε ευρωπαϊκό επίπεδο τα βασικά στοιχεία του πρώτου μνημονίου, έχει αρχίσει να επεξεργάζεται τους όρους μιας μακροχρόνιας συμφωνίας, η οποία θα έχει διάρκεια τριών χρόνων (2014-2017), με ρήτρα παράτασης για άλλα τρία χρόνια (ως το 2020), εφόσον αυτό κριθεί επιβεβλημένο από τις εξελίξεις.
Η χρηματοδότηση της χώρας για άλλη μια τριετία θα φθάσει και πάλι στα επίπεδα των 100 δις. ευρώ. Δηλαδή, εφόσον η Ελλάδα εξέλθει από τη διεθνή επιτήρηση το 2017, θα έχει απορροφηθεί από κράτη και το ΔΝΤ ελληνικό χρέος ύψους άνω των 200 δις. ευρώ, στο οποίο θα να προστεθεί και το χρέος που θα έχει απορροφήσει ως τότε η ΕΚΤ (ήδη με τις αγορές των τελευταίων μηνών έφθασε τα 40 δις. ευρώ). Έτσι, ως το 2017 θα έχει αποσυρθεί από τα χαρτοφυλάκια ιδιωτικών φορέων το μεγαλύτερο μέρος του ελληνικού δημοσίου χρέους και θα είναι πλέον υπόθεση διακρατικής διαπραγμάτευσης η όποια αναδιάρθρωση, χωρίς να τίθεται θέμα σοβαρού «κουρέματος» των πιστωτών του ιδιωτικού τομέα.
Πολύ γρήγορα, μάλιστα, θα υλοποιηθεί και η πρόταση της Γερμανίας, για τη σύσταση «Κλαμπ του Βερολίνου», μιας νέας διεθνούς λέσχης πιστωτών, από τον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, που θα εκπροσωπεί τα συμφέροντα όσων έχουν δανείσει αδύναμες χώρες της Ευρωζώνης, οι οποίες θα υποχρεωθούν σε διάσωση με διεθνή στήριξη, με πρώτη ασφαλώς την Ελλάδα. Το «Κλαμπ του Βερολίνου» θα αναλάβει στο μέλλον και τις πιθανές διαπραγματεύσεις για την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, όταν πλέον αυτό θα βρίσκεται στο μεγαλύτερο ποσοστό του σε χέρια κρατών και του ΔΝΤ.
Σε ό,τι αφορά το «πακέτο» μέτρων του δεύτερου μνημονίου, έγκυρες πηγές αναφέρουν ότι αυτά δεν θα εντοπισθούν κατά κύριο λόγο σε παρεμβάσεις δημοσιονομικού χαρακτήρα, όπως συμβαίνει με το πρόγραμμα που εφαρμόζεται σήμερα, αλλά σε ευρείας κλίμακας αποκρατικοποιήσεις, αξιοποίηση κινητής και ακίνητης δημόσιας περιουσίας και γενική απομάκρυνση του Δημοσίου από την οικονομική δραστηριότητα, παράλληλα με σημαντικές νέες επενδύσεις από το εξωτερικό, που θα αποσκοπούν στην αναθέρμανση της ανάπτυξης. Άλλωστε, οι πιστωτές της χώρας αντιλαμβάνονται πλέον, ότι όση επιτυχία και αν έχουν τα μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής, χωρίς ένα αναπτυξιακό «θαύμα» στην Ελλάδα πολύ δύσκολα θα πάρουν πίσω τα κεφάλαιά τους…»
www.sofokleous10.gr
